Jaarverslag 2021

Jaar 2021 was het tweede jaar in de corona-crisis. Tot onze trots hebben onze (vrijwillig) coördinatoren en vrijwilligers maar liefst 159 cliënten in onze regio bijgestaan. 108 mensen konden mede hierdoor thuis sterven en 51 mensen hebben in de verpleeghuizen en ziekenhuizen een vrijwilliger gehad die er voor hen was. In het jaarverslag leest u wat het werk van de vrijwilligers inhoudt en hoe zij door de coördinatoren ondersteund worden. Hoe we verbinding maken met samenwerkingspartners in de regio, andere VPTZ-regio’s in het land en met de landelijke organisatie VPTZ Nederland. Leest u hier het jaarverslag.

Jaarverslag 2020

Wat was 2020 een onwerkelijk jaar, voor VPTZ West-Brabant & Tholen en voor iedereen.

Corona en de RIVM-maatregelen houden ons nog steeds bezig, met als gevolg dat er fysiek niet zoveel gebeurt.
Café Doodgewoon West-Brabant en de vrijwilligersbijeenkomsten zijn stopgezet gedurende de pandemie.

Ondanks dat hebben we onze organisatie in 2020 aan de gang kunnen houden.
Onze gemotiveerde vrijwilligers en coördinatoren hebben bij 129 cliënten inzetten verzorgd.
Dat is uitzonderlijk en daardoor zijn we erin geslaagd om de mensen in hun laatste levensfase niet alleen te laten zijn en “Er te zijn”.
Wij zijn daar enorm trots op.

Wij wensen jullie veel leesplezier, het Jaarverslag 2020 is hier te lezen.

Vrijwilligers zijn goud waard

Vroeg of laat krijgt iedereen met de dood te maken. Iedereen weet hoe kwetsbaar je dan bent, en hoe belangrijk het is dat er dan iemand voor je is. De 60 vrijwilligers van Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg West-Brabant & Tholen (VPTZ West-Brabant & Tholen) zijn er voor hen met aandacht, tijd en ondersteuning. Ontzorgen is hun missie.

Onze vrijwilligers zijn er niet voor de medische of verpleegkundige handelingen, maar doen vaak dezelfde dingen als de partners en familieleden. Door er op die manier voor mensen te zijn krijgen mantelzorgers de gelegenheid om even tijd voor zichzelf te nemen, zodat ze hun zware taak kunnen blijven doen. Dat er zijn voor mensen, dat is de belangrijkste rol van onze vrijwilligers.

Samen kunnen mantelzorgers, vrijwilligers en de beroepskrachten het verschil maken. Vrijwilligers zijn het cement van de samenleving, met goede vrijwilligers heb je echt goud in handen. Zeker in de stervenszorg zijn ze zo belangrijk. Het gaat om die oprechte aandacht, tijd en ondersteuning die ze kunnen bieden, zodat de stervende zich niet alleen voelt en de mantelzorger de zorg kan volhouden.

Ook in corona-tijd zijn onze vrijwilligers actief. Alle overheidsrichtlijnen worden in acht genomen.

Direct hulp aanvragen of meer weten?

Telefoon 06 514 980 69 – bel direct of schrijf een email naar info@vptz-westbrabanttholen.nl

WIJ ZIJN 24 UUR PER DAG EN 7 DAGEN IN DE WEEK BEREIKBAAR

 

Palliatieve zorg en de multidisciplinaire samenwerking

Dit keer wilde café Doodgewoon eens aandacht besteden aan multidisciplinaire samenwerking. Palliatieve zorg geef je namelijk nooit alleen!

En dus stonden er vanavond 4 verschillende professionals voor ons klaar.

In vier korte sessies maakten we kennis met: huisarts Annique Loukes, regiocoördinator Ellen van der Weijde van VPTZ West-Brabant & Tholen, fysiotherapeut Danielle van Terheijden en ergotherapeut Saskia van Bezooijen en Transmuraal Palliatief Verpleegkundige (TPV) Esther Mulders.

Ieder belichtte vanuit hun professie wat zij kunnen bieden in de palliatieve fase en zouden kunnen betekenen voor de cliënt en hun naasten.

Het was een boeiende avond!

Wat bleef er na deze avond hangen?

  • Wat is er gelukkig al veel geregeld omtrent de palliatieve zorg en stervensbegeleiding.
  • Wat kan er veel!
  • Wat is er toch nog veel onwetendheid in met name de medische hoek.
  • Wat zou het fijn zijn als de communicatie tussen alle betrokkenen nog zou verbeteren.
  • Dat het goed zou zijn dat er in het elektronisch patiënten dossier een stukje ‘wilsverklaring’ zou kunnen komen.
  • Dat je eigenlijk maar één telefoonnummer moet onthouden om heel veel in gang te zetten. Dat is 06 43 23 71 50 van het Netwerk Palliatieve Zorg.

Aan het einde van de avond wisten we beter wat er allemaal mogelijk is in de palliatieve fase.
En zoals altijd was er na afloop ruimte en tijd voor een drankje en een hapje en veel gezelligheid

 

Tekst: Aad Joosten, VPTZ West-Brabant & Tholen

Nieuwe vrijwilligers april 2018

Op 18 april 2018 ontvingen Marian, Petra, Sylvia, Cobie, Karel, Willem en Mick hun certificaat van de introductietraining uit handen van coördinatoren Ellen van der Weijde en Joke Frankhuijzen van VPTZ West-Brabant & Tholen.

Klaarstaan voor een medemens, zo hoort het, maar toch. VPTZ vrijwilligers voegen de daad bij het woord. Zij hebben gekozen voor de zorg aan hen die nog maar kort te leven hebben.

Vrijwilliger word je niet zomaar. Als vrijwilliger maak je deel uit van een keten van professionele hulpverleners en collega-vrijwilligers. Liefde voor je medemens is een eerste vereiste. Je moet ervan houden om met mensen om te gaan, mensen te nemen zoals ze zijn. Dat vraagt om een open houding. Je stelt jezelf in dienst van de cliënt en mantelzorger(s).

Vrijwilligers brengen rust, wat mensen hard nodig hebben om goed afscheid van elkaar te kunnen nemen.

We wensen de nieuwkomers van harte welkom bij VPTZ West-Brabant & Tholen!

De trainers Ellen van der Weijde en Joke Frankhuijzen

Multiculturele aspecten in de palliatieve zorg

Alweer  zo’n interessante bijeenkomst van Café Doodgewoon West-Brabant, waarop de van oorsprong Turkse Mehmet Uygun ons op persoonlijke en humoristische wijze meenam naar de wereld van de allochtone palliatieve en terminale patiënten..

Hij vertelde ons wat eigenlijk een allochtoon is (het hele Koninklijke gezin bijvoorbeeld) en hoeveel allochtonen er in Nederland wonen .

Hij deelde met ons zijn persoonlijke ervaringen die hebben geleid tot de oprichting van SGAN (Stichting Gezondheid Allochtonen Nederland. ) Dit is een patiëntenorganisatie, die opkomt voor de belangen van de allochtone patiënten en zijn of haar naasten. De stichting speelt een actieve rol bij de begeleiding, advisering, doorverwijzing en verbetering van de leefwereld en contacten van allochtone patiënten in Nederland.

In zijn betoog kwamen verschillende knelpunten in ziektebenadering aan de orde . Verschillen in religie, culturele waarden en normen. Naast een taalprobleem kan het in een aantal culturen een dilemma zijn om over de (terminale) ziekte, prognose en het ziekteverloop te praten. Lang niet iedereen wil openlijk en rechtstreeks over de ziekte en de naderende dood spreken. In het land van herkomst is het vaak juist belangrijk om de zieke bij het alledaagse leven te betrekken en hoop te geven.

Een paar opmerkelijke zinnen uit zijn verhaal:

“De huidige 2e generatie allochtonen vond en vind het moeilijk om mee te ontwikkelen in de Nederlandse samenleving, maar is ook niet mee ontwikkeld in de ontwikkelingen in het land van oorsprong van hun ouders.  Ze lopen dus soms echt achter.”

“Vanuit religie is ziekte en pijn doorstaan iets wat erbij hoort.”

‘Bonuspunten’ (woord van Mehmet) om een goede plek in het hiernamaals te krijgen.”

De consequentie van deze gedachtegang is dan ook dat sedatie en euthanasie bijna niet bespreekbaar zijn.

Tips die Mehmet ons meegaf:

Het Nederlandse slechtnieuwsgesprek is veel te direct. Neem een omweg.

Laat kinderen niet tolken. Zij kunnen m.n. sommige onderwerpen niet met ouders bespreken.

Vermijd moeilijke woorden want vaak is men analfabeet of laag opgeleid. Bijv.  terminaal = laatste fase.

Communiceer via een vertrouwenspersoon.

Vraag bij onderzoeken aan patiënt wie aanwezig mag zijn. Vaak moet ook partner weg.

Kijk eens naar de video: “ik heb een dokter in Marokko”.

Als een hele groep de patiënt wil bezoeken, kies dan een aanspreekpersoon.

Gebruik het kaartje met de 3 belangrijkste vragen die een patiënt kan stellen aan de behandelaar. Deze kaartjes zijn er in meerdere talen. (SGAN)

Meer tips uiteraard ook in de powerpoint die Mehmet ons toonde. Deze is te downloaden op de website www.doodgewoonwestbrabant.nl.

Tenslotte:

Zorgverleners dienen te beschikken over empathie, moeten écht aandacht geven en proactief handelen; bijvoorbeeld door actief de zorgbehoefte te achterhalen, te reageren op signalen en zelf met suggesties te komen. En het is belangrijk om goed te blijven communiceren, creatief naar oplossingen te zoeken. Hiermee wordt voorkomen dat de kloof tussen twee werelden  niet groter wordt, maar juist kleiner.

 

Tekst: Aad Joosten

Songtekst Laatste Wens – Paul van Vliet

Ik ben niet bang
Om dood te gaan
Ik ben alleen maar bang
Voor de manier waarop
Ja goed het is nog niet zover
En als je ‘t niet wilt
Daarover praten
Dat ik liever stop
Dan hou ik er meteen weer over op.

Maar toch, je weet het nooit
Het is natuurlijk onzin
Maar je denkt wel es van ‘als’
En ‘hoe’ en ‘wat’
En het is ook daarom dat…
Nee alles werkt nog goed
En functioneert nog
Zoals het moet maar toch…

Ja kijk, ik ben zo bang
Dat als het zover is
Dat er dan mensen
Gaan beslissen over mij
Mijn lichaam en mijn leven
En mijn dood
Omdat ze vinden dat ikzelf
Dat niet meer kan
En…dat zíj dat dan…

Dus daarom zeg ik het
Je toch maar liever nu
Voor het geval dat
Als ik dan…
Wou ik je vragen of
Jij…als het kan
Ervoor wil zorgen
Dat ik niet in zo’n ziekenhuis
Maar bij ons thuis
En in mijn eigen bed
Op de manier zoals ik wil…

Het laatste restje zelfrespect
Dat je een mens moet laten
Is toch, dat hij zelf mag zeggen
Hoe hij wil dat hij vertrekt.
Jij kent mijn lichaam beter
Dan zo’n dokter of zo’n
Zuster met een thermometer
En hoe het met mij gaat
Hoef jij niet af te lezen
Van zo’n apparaat
Jij hoeft mijn hartslag
Niet te meten
Jij zal na al die jaren
Beter weten
Hoe het daarmee staat…

Jij hebt het kloppen
Van mijn bloed
In jou gevoeld…, ja toch?
Jij kent mijn adem en mijn angsten en mijn zweet
Jij kent toch ieder plekje van mijn huid
En als iemand weet
Wat ik daaronder voel
Ben jij dat toch…?

Dus, als het zover is
Laat mij dan thuis
Dat jij niet op bezóek komt
Maar d’r bént
Gewoon zoals altijd
Mijn eigen bed, mijn eigen huis
Vertrouwd, bekend

Ja, God
Ik zit maar wat te zeuren
En het is nog niet zover
Maar goed
Dan weet je ‘t vast
Voor straks
Mijn laatste wens:
Mijn eigen huis
Mijn eigen bed
En jouw intensive care.

Films en spiritualiteit

Op 14 maart werd tijdens de grote vergadering van VPTZ West-Brabant & Tholen de avond ingevuld met theologe Marjeet Verbeek (1960). Zij heeft zich gespecialiseerd in film en hedendaagse spiritualiteit. Zij doceerde mediapedagogiek, spiritualiteit en vrouwenstudies theologie aan Fontys Hogeschool Theologie Levensbeschouwing en geeft lezingen over de relatie film en spiritualiteit. In 2011 volgde zij een opleiding tot ritueel begeleider bij afscheid. In oktober 2014 won zij samen met dr. T. van den Berk de Louis Hartlooper Prijs voor Filmjournalistiek voor hun publicatie Het filmgesprek: woorden aan droombeelden wijden (Meinema, 2013).

Marjeet kondigde fragmenten van films aan (uit Volver, Wit, Simon en What we did in our holiday) die iedereen aan het denken zetten en nog meer laten voelen. Soms kunnen films met afscheidsrituelen op hun tijd vooruit blijken te lopen, zien ze een ontwikkeling die er op dat moment nog niet is, maar wel gaat komen.

We zien afscheidsrituelen uit onze westerse cultuur, maar ook uit andere culturen. Immers, rituelen rond sterven, dood en rouw zijn van alle tijden en plaatsen. Zowel traditionele als eigentijdse rituelen worden ons voorgeschoteld – al tonen de filmbeelden dat daarin altijd een persoonlijk symbool van de overledene centraal moet staan.

Rituelen rond sterven, dood en rouw zijn zogenaamde rites-de-passage. Ze slaan een brug tussen leven en dood, tussen kwetsbaarheid en veerkracht, ja soms heel subtiel ook tussen verdriet en vreugde. En dat is van belang, want als iemand sterft dan worden we geconfronteerd met misschien wel het grootste mysterie van ons leven: onze sterfelijkheid. Rituelen rond afscheid helpen ons die grenservaring gestalte te geven, te ondergaan en ermee in het reine te komen.

De huidige filmcultuur biedt een rijkdom aan bezielende en bemoedigende beelden rond sterven, dood en rouw. Films geven uitdrukking aan wat mensen bezielt wanneer het levenseinde op hun pad komt.

De films en de woorden van Marjeet komen echt binnen, zijn inspirerend, ontroerend en troostrijk tegelijk.

Jammer, dat we geen tijd meer hebben om de beelden van de film ‘Departures’ te zien, ook een aanrader voor iedereen.

We hebben deze film in onze bibliotheek, dus er is geen reden om deze film niet alsnog te zien. Laat het weten!

 

Tekst LJS

 

Tiende editie Café Doodgewoon West-Brabant: Manu Keirse

Café Doodgewoon West-Brabant donderdag 20 april – Manu Keirse

Manu Keirse is een bekende klinisch psycholoog uit België. Hij is hoogleraar in Leuven en een expert in patiënten begeleiding, rouwverwerking en de palliatieve zorg.

Manu Keirse live horen spreken is een inspirerende en onvergetelijke ervaring. Zijn ontroerende verhalen komen uit de praktijk. Daarom zijn we heel blij te kunnen melden dat hij op donderdag 20 april te gast is bij de tiende editie van Café Doodgewoon West-Brabant.

Manu Keirse heeft in het verleden menig boek over palliatieve zorg en rouw geschreven. Daarin gaat hij uitvoerig in op de vele emoties die gepaard gaan met verlies (‘Stil verdriet’, ‘Vingerafdruk van verdriet’, ‘Helpen bij verlies en verdriet’, om er een paar te noemen).

Palliatieve zorg is voor Keirse het toevoegen van leven aan de dagen die nog komen, alles doen wat je kunt om te zorgen dat iemand zo zinvol mogelijk kan leven tot de laatste dag: de pijn stillen, comfort geven en goed informeren. Palliatieve zorg begint in het ideale geval op het moment dat de diagnose van een ongeneselijke en levensbedreigende ziekte wordt gesteld. Ze vult curatieve zorg aan of versterkt ze. Palliatieve zorg kan zich dus uitstrekken over een lange periode. Een optimale palliatieve zorg zorgt ervoor dat de patiënt de regie van zijn levenseinde zoveel mogelijk in eigen handen neemt.

In 2014 publiceerde Keirse het boek ‘Zie de mens’, een opvallende oproep om de verregaande fragmentatie in onze maatschappij een halt toe te roepen. Hij pleit voor een radicaal nieuwe manier van kijken, een manier die de waarde en waardigheid van mensen centraal stelt. Want pas als we dat doen, kunnen we waarachtig met elkaar omgaan. En dat is misschien wel de echte uitdaging als je zorg wilt dragen voor anderen, in je gezin en familie, in de opvoeding en in de zorgverlening.

In 2015 kwam zijn boek ‘Als ik er niet meer ben’ uit, over de laatste fase van het leven. Je leeft maar één keer, maar hetzelfde kan natuurlijk ook gezegd worden van sterven. Een goede aanpak van de laatste fase van je leven kan je toelaten op een mooie manier afscheid te nemen. Dit boek is bedoeld voor iedereen die zich wil voorbereiden op het levenseinde, maar ook voor mensen die anderen hierin willen bijstaan.

De entree is vrij.

Aanmelden moet wél deze keer, dat kan via: cafe@doodgewoonwestbrabant.nl.

Het maximaal aantal mensen dat in de Binnentuin van TWB past is helaas al bereikt.

We zijn nu een reservelijst aan het bijhouden. Mensen die zich hebben aangemeld en een bevestiging hebben ontvangen vragen wij, als zij toch niet in de mogelijkheid zijn om de avond bij te wonen, om zich af te melden . Zo kunnen wij de mensen op de reservelijst blij maken.

Er is aan de achterkant van TWB een grote parkeerplaats.

L-Jorritsma-Smit

Staatssecretaris van Rijn: Vrijwilligers absoluut onmisbaar

Op 6 oktober 2016 vond de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg plaats. Tijdens de bijeenkomst in Gouda sprak staatssecretaris Van Rijn de bijzonder hoogleraar Vrijwilligers Palliatieve Terminale zorg , Anne Goossensen, en de bezoekers toe via een videoboodschap: ‘De inzet van opgeleide vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg is absoluut onmisbaar’.

VPTZ-lid Terminale zorg thuis en hospice Midden Holland organiseerde op de Internationale Dag van de Palliatieve zorg een lezing door Anne Goossensen, bijzonder hoogleraar Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Nederland over de waarde de vrijwilligers. Staatssecretaris Van Rijn sprak via een videoboodschap zijn waardering uit voor haar hoogleraarschap. De staatssecretaris vindt de inzet van opgeleide vrijwilligers in de palliatieve zorg absoluut onmisbaar. Hij heeft er met de aanpassing van de subsidieregeling dan ook voor gezorgd dat zij steeds meer ingezet kunnen worden. Niet alleen in hospices of thuis-situaties, maar vanaf nu bijvoorbeeld ook in verpleeg- en verzorgingshuizen.

VPTZ West-Brabant & Tholen heeft al jaren geleden afspraken gemaakt met zorginstellingen in de regio. De toegevoegde waarde van gespecialiseerde VPTZ-vrijwilligers staat buiten kijf.